Hiện nay, không có phương pháp điều trị chuyên biệt cho bệnh dại. Để đảm bảo an toàn cho người bị cắn bởi chó hay mèo, việc xử lý vết thương một cách đúng đắn và sớm tiêm vắc xin phòng dại là quan trọng để bảo vệ tính mạng.
- Nicee – Hỗ trợ dễ ngủ, ngủ ngon giấc và những lưu ý khi sử dụng
- Xanax hoạt động như thế nào đối với chứng lo âu?
- Bạn đã biết về thuốc ức chế miễn dịch Sirolimus chưa?
Tổng quan
Theo bác sĩ, Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM, Bệnh dại là một bệnh truyền nhiễm cấp tính của hệ thống thần kinh Trung ương, được truyền từ động vật sang người thông qua nước bọt nhiễm virus dại. Hầu hết các trường hợp nhiễm bệnh xảy ra thông qua vết cắn hoặc vết liếm của động vật nhiễm virus dại. Đôi khi, bệnh cũng có thể lây qua tiếp xúc với khí dung hoặc ghép tổ chức mới nhiễm virus dại. Khi bị nhiễm bệnh và vào giai đoạn cơn, cả động vật và con người đều đối mặt với nguy cơ tử vong.
Bệnh dại phân biệt thành hai thể chính là thể liệt kiểu hướng thượng (hội chứng Landly) và thể cuồng.
Giai đoạn tiền triệu chứng thường kéo dài từ 1 đến 4 ngày, nơi người bệnh trải qua cảm giác sợ hãi, đau đầu, sốt, mệt mỏi, khó chịu, và có tê và đau tại vị trí vết thương do virus xâm nhập.
Giai đoạn viêm não xuất hiện sau đó, với người bệnh trải qua các triệu chứng như mất ngủ, tăng cường cảm giác kích thích như sợ ánh sáng và tiếng động, cùng với rối loạn hệ thần kinh thực vật như giãn đồng tử, tăng tiết nước bọt, vã mồ hôi, hạ huyết áp, và đôi khi xuất hiện xuất tinh tự nhiên.
Khi bệnh đã phát triển, thường kéo dài từ 2 đến 6 ngày (có thể lâu hơn), và dẫn đến tử vong do liệt cơ hô hấp.
Phương pháp chẩn đoán
Để chẩn đoán bệnh dại, bác sĩ sẽ thực hiện các bước chẩn đoán dựa trên các dấu hiệu và kết quả xét nghiệm chính sau:
Triệu chứng lâm sàng: Bác sĩ sẽ quan sát các triệu chứng lâm sàng của người bệnh, như sự sợ nước, sợ gió, sợ ánh sáng và kiểm tra các yếu tố dịch tễ học có liên quan để đưa ra nhận định ban đầu.
Chẩn đoán xác định: Để xác định chính xác bệnh dại, bác sĩ sử dụng các phương pháp sau:
- Kiểm tra kháng thể miễn dịch huỳnh quang trực tiếp (IFA): Thực hiện trên mẫu mô não hoặc virus được phân lập từ chuột hoặc hệ thống nuôi cấy tế bào.
- Xét nghiệm miễn dịch huỳnh quang của mảnh cắt da đông lạnh: Sử dụng mảnh cắt da từ dìa tóc ở gáy người bệnh để kiểm tra có các dấu hiệu của virus dại hay không.
- Chẩn đoán huyết thanh bằng phản ứng trung hoà: Thực hiện trên chuột hoặc hệ thống nuôi cấy tế bào để xác định có sự phản ứng trung hoà với virus dại hay không.
- Phản ứng PCR hoặc RT-PCR: Sử dụng kỹ thuật mới để phát hiện ARN của virus dại trong mẫu, giúp xác định bệnh một cách chính xác và hiệu quả.
Xử lý vết thương khi bị chó cắn hoặc mèo cắn
Theo các giảng viên tại Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho hay, Để ngăn chặn nguy cơ mắc bệnh dại sau khi bị cắn bởi chó hoặc mèo, việc xử lý vết thương và tiêm phòng ngay lập tức
Nếu một người mới bị lây vết cắn động vật nhanh chóng thực hiện các bước sau đây
- Rửa ngay vết thương với xà phòng và nước chảy liên tục trong khoảng 10-15 phút.Nếu không có xà phòng, có thể rửa tạm vết thương bằng nước sạch dưới vòi nước chảy liên tục trong 15 phút. Đây là phương pháp sơ cứu hiệu quả nhất để ngăn chặn sự lây nhiễm bệnh dại.
- Sử dụng cồn 70% hoặc dung dịch cồn iod hoặc các chất sát trùng tương tự để lau sạch vết thương.
- Đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế ngay lập tức để thăm khám tình trạng và điều trị. Thời gian phản ứng nhanh chóng là quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh dại.
Đối với vết cắn của động vật, hãy tránh những hành động sau đây
- Tránh sử dụng các chất kích thích như ớt bột, nước ép, nhựa cây, axit hoặc kiềm dây vào vết thương.
- Tránh băng bó quá mức, đắp thuốc kín vết thương, và không tự khâu vết thương, vì có thể tăng nguy cơ virus dại xâm nhập.
Tiêm vắc-xin dự phòng bệnh dại sau phơi nhiễm (PEP) được chỉ định trong các trường hợp sau đây:
- Vết cắn gây xước da và vết thương chảy máu
Trong trường hợp vết cắn gây xước da và vết thương chảy máu, PEP thường được khuyến khích để ngăn chặn lây nhiễm virus dại từ nước bọt của động vật.
- Màng nhầy tiếp xúc với nước bọt của động vật nghi mắc bệnh dại
Nếu màng nhầy của người bị cắn tiếp xúc với nước bọt của động vật nghi mắc bệnh dại, PEP cũng được đề xuất để ngăn chặn sự lây nhiễm.
- Con vật có biểu hiện hành vi không bình thường
Trong tình huống con vật đã cắn người bị chết hoặc biến mất với biểu hiện hành vi không bình thường, PEP là quyết định hợp lý để ngăn chặn nguy cơ mắc bệnh dại.
Ngoài ra, ngay cả khi không chắc chắn liệu có bị cắn hay không, việc gặp bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn là quan trọng. Tiêm vắc-xin là biện pháp phòng ngừa chủ động và hiệu quả nhất để ngăn chặn bệnh dại. Do đó, việc tìm đến các cơ sở y tế uy tín để tiêm phòng theo lịch và liều lượng đúng là quan trọng để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Tổng hợp bởi: https://caodangyduochcm.edu.vn/
