Home Tin tức Y Dược Bệnh gút và những điều cần biết

Bệnh gút và những điều cần biết

Cùng với các bệnh rối loạn chuyển hóa như tiểu đường, rối loạn chuyển hóa lipid, béo phì, bệnh gút đang tăng cao ở cả nước phát triển và Việt Nam. Áp dụng chế độ dinh dưỡng hợp lý, tuân thủ điều trị và đều đặn theo dõi bệnh sẽ giúp chúng ta ngăn chặn và kiểm soát tình trạng bệnh lý này.

Theo bác sĩ, Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM, Bệnh gút xuất phát từ việc tăng acid uric trong máu (trên 420μmol/l đối với nam và 360μmol/l đối với nữ), khiến tinh thể urat lắng đọng ở các cơ quan, tổ chức trong cơ thể. Điều này có thể gây viêm khớp, viêm thận kẽ, sỏi tiết niệu (suýt thận), suy thận, và ảnh hưởng đến nhiều bộ phận khác nhau như sụn xương, sụn khớp, sụn vành tai, mô dưới da (khuỷu tay, mắt cá, gối), và thành mạch.

Sự tăng này có thể do nguyên phát hay thứ phát có thể liên quan đến yếu tố di truyền và cơ địa, cũng như do quá trình tổng hợp purin nội sinh tăng cao hoặc ảnh hưởng từ thức ăn giàu purin (gan, lòng, thịt bò, chó, tôm, cua…) và uống nhiều rượu bia.

Triệu chứng lâm sàng

Thể cấp tính

Sưng, đau, nóng, đỏ mạnh ở các khớp như bàn ngón chân cái, khớp gối, cổ chân, khuỷu tay, cổ tay, bàn ngón tay.
Cơn đau có thể xuất hiện đột ngột sau bữa ăn thịnh soạn, chấn thương, phẫu thuật, nhiễm khuẩn, sử dụng thuốc (aspirin, lợi tiểu…) hoặc sau điều trị ung thư (hoạ chất, tia xạ).
Đau kéo dài 5-7 ngày, có thể tự giảm hoặc giảm nhanh hơn khi sử dụng colchicine hoặc các thuốc giảm đau chống viêm không steroid.
Toàn thân có sốt nhẹ, mệt mỏi.
Xét nghiệm có thể thấy tăng acid uric máu, nhưng cũng có trường hợp không tăng, điều này có thể dẫn đến việc bỏ qua bệnh.

Thể mạn tính

Do không được điều trị, tăng acid uric kéo dài gây lắng đọng ở cơ quan tổ chức, tạo ra các u cục như hạt tophi, viêm khớp mạn tính dần gây biến dạng khớp, sỏi tiết niệu, viêm thận kẽ, suy thận, và tăng huyết áp.
Xét nghiệm acid uric máu luôn tăng, và hình ảnh X-quang có thể chỉ ra tổn thương xương khớp.

Lưu ý khi điều trị bệnh gút

Theo các giảng viên tại Cao đẳng Y Dược Hà Nộicho hay, Điều trị bệnh gút có hai phần quan trọng như sau:

1. Chế độ dinh dưỡng

Hạn chế thực phẩm chứa nhiều purin: nội tạng động vật (tim, gan, lòng bầu dục); hải sản (tôm, cua, cá hồi, cá mòi); đậu, măng tây, cải bó xôi; thịt đỏ (trâu, bò, chó); thực phẩm chua (hoa quả chua, đồ muối chua).
Tránh uống rượu và bia.
Ngưng sử dụng các thuốc lợi tiểu và corticoid.
Tăng cường uống nước, khoảng 2 lít/ngày (nước khoáng kiềm).
Bổ sung chế độ ăn nhiều rau xanh, cà rốt, bắp cải.
Cân nhắc uống sữa, ăn trứng, và thịt trắng (thịt gia cầm bỏ da).
Tránh đi giày quá chật.

2. Thuốc

Chống viêm

Colchicine: Dùng để điều trị và dự phòng cơn cấp. Có thể gây tác dụng phụ như tiêu chảy.
Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Voltaren, Piroxicam, Meloxicam, Etoricoxib… Sử dụng khi không có vấn đề về dạ dày hoặc thận, và không có bệnh tim mạch. Corticoid cũng có thể sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.

Thuốc giảm acid uric

Allopurinol (Zyloric): Giảm sản xuất acid uric. Cần chú ý đến tác dụng phụ và khả năng gây dị ứng.
Febuxostat: Ít gây dị ứng hơn so với Allopurinol.
Probenecid: Tăng thải acid uric qua thận. Thường chỉ sử dụng khi bệnh nhân đã hết cơn viêm khớp cấp.

Các loại thuốc kiềm hóa máu và nước tiểu, như dung dịch Natribicacbonat, được sử dụng để tăng thải axit uric. Mục tiêu là duy trì mức axit uric dưới 360μmol/l đối với bệnh Gút không có hạt Tophy và dưới 300μmol/l đối với Gút có hạt Tophy.

Thường khi cơn cấp đã qua, người bệnh thường tự ngưng điều trị, dẫn đến tăng cao axit uric trong máu. Điều này có thể dẫn đến tiến triển bệnh thành mạn tính, gây ra các biến chứng nặng nề ở các khớp, thận và các cơ quan khác.

Vì vậy, để ngăn chặn và kiểm soát bệnh tình hiệu quả nhất, người bệnh cần tuân thủ chế độ dinh dưỡng hợp lý, thực hiện các cuộc kiểm tra định kỳ, và duy trì đều đặn các liệu pháp điều trị theo đúng phác đồ kéo dài.

Nhận xét