BẦU ĐẤT – LOẠI RAU DÙNG ĐỂ TRỊ BỆNH HIỆU QUẢ

Bầu đất vốn được xem là loại rau hay có mặt trong những bữa cơm gia đình tuy nhiên cây bầu đất còn là một loại dược liệu được dùng để trị bệnh. Cùng tìm hiểu về công dụng cây bầu đất qua bài viết sau đây.

• Đinh lăng – loài cây quen thuộc cũng là vị thuốc quý trong dân gian
• Cỏ sữa lá nhỏ – Vị thuốc quý mọc dại ven đường

1. Thông tin chung về cây bầu đất 

Cây bầu đất thuộc họ Cúc (Asteraceae), cây có nhiều tên gọi khác nhau như cây rau lúi, cây dây chua lè, cây kim thất hay cây thiên hắc địa hồng,…

Cây bầu đất thuộc giống cây thân thảo, thân cây phân thành nhiều cành, chiều cao cây có thể lên đến 1m, cây mọc bò và hơi leo. Lá cây bầu đất dày, lá mọc so le nhau, mặt trên của lá có màu hơi tía và mặt dưới lá có màu xanh lợt. Thời điểm cây ra hoa và cho quả là vào mùa xuân đến mùa hạ.Tại Việt Nam, chúng ta có thể bắt gặp cây bầu đất mọc hoang rất nhiều hoặc cây cũng được trồng để thu hoạch làm thực phẩm hay làm thuốc chữa bệnh. Toàn bộ các bộ phận của cây bầu đất đều sử dụng được ở cả dạng tươi và dạng khô.

Cây bầu đất có thể làm thực phẩm và dược liệu

2. Những công dụng dược lý nổi bật của cây bầu đất

Theo Giảng viên Dược – Trường Cao đẳng Y Dược TPHCM: Cây bầu đất trong thành phần có chứa protein, gluxit, tro, caroten, nước, chất xơ và vitamin C.

Trong Y học cổ truyền, cây bầu đất có tính bình, vị cay và ngọt, hơi đắng nhẹ, cây có mùi thơm. Bầu đất có công dụng thanh nhiệt giải độc, chỉ khái, tiêu viêm, tán ứ, lợi tiểu, tiêu thũng.

Trong Y học hiện đại, bầu đất có tác dụng hỗ trợ chống mỡ máu, giúp kiểm soát được lượng đường trong máu và chống viêm nhiễm. Bên cạnh đó, khi kết hợp dùng bầu đất cùng các loại dược liệu khác sẽ giúp giảm sốt, chữa thiếu máu, kinh nguyệt không đều, đau mắt đỏ, tiểu són, tiểu buốt, chứng đái dầm ở trẻ em, sốt phát ban và lỵ.

3. Một số bài thuốc dùng dược liệu bầu đất

• Điều trị chứng mất ngủ

Sử dụng bầu đất ở dạng tươi như một loại rau ăn sống hoặc chế biến thành món xào, món canh có công dụng an thần, giúp điều hoà máu huyết, tăng chất lượng giấc ngủ ngon và hỗ trợ điều trị tình trạng mất ngủ.

• Hỗ trợ ổn định lượng đường trong máu

Người bị bệnh tiểu đường có thể dùng 7 – 9 lá bầu đất, đem rửa sạch sau đó nhai nuốt ngày 2 lần vào buổi sáng và buổi chiều sẽ giúp điều hòa lượng đường trong máu hiệu quả và không bị ảnh hưởng bởi tác dụng phụ

Bầu đất hỗ trợ ổn định lượng đường trong máu

• Điều trị đau mắt

Rửa sạch lá bầu đất thêm vài hạt muối sau đó giã nhỏ đắp lên vùng mắt bị đau sẽ giúp làm dịu cảm giác đau và sưng viêm ở mắt.

• Chữa chứng tiểu dắt, tiểu buốt hay tình trạng đái dầm ở trẻ em

Bài thuốc 1: Dùng 80g lá bầu đất tươi rửa sạch cùng với 700 ml nước, sắc với lửa nhỏ, sắc cho đến khi lượng nước còn lại khoảng 200ml. Chia làm 2 lần uống trong ngày và uống liên tục từ 10 – 15 ngày.

Bài thuốc 2: Dùng 30g bầu đất, 20g mỗi loại mã đề và râu ngô. Đem tất cả sắc nước uống, 1 thang/ngày, uống 2 lần/ngày. 1 liệu trình kéo dài 10 ngày.

Để điều trị chứng đái dầm ở trẻ em có thể dùng bầu đất để nấu canh ăn mỗi ngày.

Lá bầu đất trị chứng đái dầm ở trẻ em

• Điều trị tình trạng táo bón và kiết lỵ

Lá bầu đất đem đi giã nhỏ, sau đó hòa cùng 100 ml nước sôi để nguội. Uống 2 lần/ ngày vào buổi sáng và chiều, uống từ 5 – 6 ngày.

• Chữa viêm họng, chữa ho

Dùng từ 2 -3 lá bầu đất, nhai, ngậm lấy nước và nuốt dần để chữa viêm họng, ho gió, ho khan, ho có đờm.

• Chữa khí hư, bạch đới

Dùng 20g lá bầu đất, 15g rễ củ gai sao vàng và cỏ xước, 12g kim ngân hoa, 16g cam thảo đất. Đem tất cả dược liệu sắc lấy nước uống 1 thang/ngày và 2-3 lần uống/ngày.

• Trị tan máu bầm

Dùng lá bầu đất khô và hạt hồ tiêu đem giã nát sau đó đắp vào nơi có vết bầm. Cứ sau 3 giờ đắp 1 lần, duy trì 3 ngày để đạt hiệu quả.

4. Những điều cần lưu ý khi dùng bầu đất làm dược liệu 

• Cần thận trọng khi dùng bầu đất đối với phụ nữ đang mang thai và cho con bú.
• Trước khi sử dụng bầu đất để điều trị bệnh cần tham khảo ý kiến và sự tư vấn từ bác sĩ để đảm bảo an toàn và hạn chế được các tác dụng phụ không mong muốn gây tác hại xấu đến sức khỏe.
• Dùng bài thuốc có bầu đất để điều trị bệnh cần đảm bảo dùng đúng liều lượng và đúng cách.
• Nếu trong quá trình sử dụng gặp phải bất kì các dấu hiệu bất thường nào thì cần ngưng sử dụng ngay lập tức và thông báo cho bác sĩ để có hướng xử trí kịp thời.

Hy vọng rằng với những thông tin đã được chia sẻ từ Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM trong bài viết trên đã giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cây bầu đất. Cần lưu ý rằng trước khi dùng bầu đất để điều trị bệnh cần liên hệ với bác sĩ hoặc nhân viên y tế để sử dụng hiệu quả.