Home Tin tức Cỏ sữa lá nhỏ – Vị thuốc quý mọc dại ven đường

Cỏ sữa lá nhỏ – Vị thuốc quý mọc dại ven đường

Cỏ sữa là loài thảo dược mọc hoang ở nhiều nơi trên đất nước ta. Có hai loại cây cỏ sữa lá nhỏ và cây cỏ sữa lá lớn, Trong YHCT điều dùng cả 2 loại trên để hỗ trợ chữa trị các bệnh . Cây Cỏ sữa lá nhỏ chủ yếu được dùng để chữa lỵ, mụn nhọt, kháng khuẩn, tiêu viêm… ngoài ra còn có công dụng giúp lợi sữa ở phụ nữ mới đẻ còn ít sữa hoặc phụ nữ cho đang con bú bị tắc tia sữa,

Hãy cùng Giảng viên, Dược sĩ Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur sẽ giới thiệu đến bạn cây cỏ sữa lá nhỏ với cùng nhiều tác dụng mà nó mang lại đối với sức khỏe con người.

Hình ảnh cây cỏ sữa lá nhỏ

Mô tảđặc điểm chung dược liệu

Tên khác: Vú Sữa Đất, Cẩm Địa, Thiên Căn Thảo…

Tên khoa học;

Ở Việt Nam có 2 loại cỏ sữa: cỏ sữa lá nhỏ và cỏ sữa lá lớn.

– Cỏ sữa lá nhỏ: Euphorbia thymifolia L., Họ: Euphorbiaceae (Thầu dầu)

– Cỏ sữa lá lớn: Euphorbia hirta L., Họ: Euphorbiaceae (Thầu dầu)

1.1.Mô tả thực vật

Cỏ sữa lá nhỏ là một loài cây thảo,sống lâu năm, Cây có nhựa mủ, thân và cành có màu tím đỏ. hoặc nâu, thân nhỏ mảnh. Cây phân nhánh mọc lan rộng trên mặt đất, vỏ ngoài có lông rất nhỏ.

Lá mọc đối, hình bầu dục , đầu lá tù, có chiều dài 7 mm, rộng chừng 4 mm mép lá có rang cưa nhỏ. Cả 2 mặt lá trên dưới đều phủ lớp lông mịn

Hoa mọc thành cụm ở kẽ lá thành xim đơn mang ít hoa. Hoa hình chuông, bầu có lông..

Quả nang đường kính 1.5mm có long nhỏ phủ bên ngoài.

Hạt nhẵn, dài 0.7 mm có 4 cạnh. Toàn thân đều chảy nhựa mủ trắng.

Hoa Cỏ sữa lá nhỏ có màu đỏ hồng, tím mọc ra từ nách lá

1.2. Phân bố, thu hái, chế biến

Cỏ sữa lá nhỏ phân bố nhiều ở khu vực nhiệt đới như: Campuchia, Lào, Malaysia, Indonesia, Philippin, Brunei, Thái Lan, Ấn Độ, Trung Quốc và Việt Nam. Ngoài ra, ở nước vùng Nam Mỹ một số nước cũng tìm thấy Cỏ sữa lá nhỏ

Ở Việt Nam, Cỏ sữa lá nhỏ mọc khắp các tỉnh đồng bằng,ven biển, hải đảo, miền núi. Cây ưa mọc ở nơi có sỏi, đá, ở các kẽ gạch, sân xi măng, dọc đường ray xe lửa.

Thường thu hái vào mùa hè. Cậy hái về cần rửa sạch, sao vàng hoặc phơi khô rồi dùng.

Bộ phận sử dụng:

Dùng toàn cây: Cả thân, rễ và lá.

Thành phần hóa học

Trong Cỏ sữa lá nhỏ:

– Cả cây đều có alkaloid,

– Thân và lá có cosmosiin khoảng 0.036%,

– Rễ có taraxerol và myrixyalcol, tirucallol.

Ngoài ra cây cỏ sửa lá nhỏ có chứa lượng tinh dầu: Thymol, limonen, sesquiterpen và acid salicylic.

Tác dụng dược lý

*. Theo Y học cổ truyền

Theo Y học cổ truyền, cỏ sữa lá nhỏ có vị cay, chua, tính bình, mát, hơi có độc.

Quy vào 3 kinh phế, đại tràng. bàng quang,

Công dụng : Cầm máu, giảm đau, kháng khuẩn, lợi sữa, lợi tiểu.

Chữa lỵ trực khuẩn, rối loạn tiêu hóa, mụn nhọt, phụ nữ băng huyết và tắc tia sữa…

*. Theo Y học hiện đại: Cây Cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng sau:

1.Kháng khuẩn

Cao lỏng của dược liệu này có tác dụng ức chế sự phát triển của trực khuẩn lỵ S. sonnei, S. shigae.

Shigella flexner,

Cao chiết nước Cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng kháng khuẩn ở mức độ trung bình với các chủng vi khuẩn tụ cầu vàng, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, Salmonella typhi, Bacillus anthracis, Klebsiella pneumoniae, Proteus vulgaris, Streptococcus faecalis, Streptococcus pneumoniae.

2.Tác dụng ngưng kết hồng cầu

Qua Nghiên cứu Cỏ sữa lá nhỏ kết quả cho thấy có hoạt tính đặc biệt gây ngưng kết hồng cầu đối với hồng cầu thỏ.

3.Tác dụng gây hạ đường huyết

Theo nghiên cứu đã báo báo: Cao chiết cồn của Cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng gây hạ đường huyết

4.Tác dụng Cải thiện sinh lực phái mạnh

Một trong những tác dụng của cây cỏ sữa ít ai biết đến đó là có thể tham gia vào quá trình cải thiện sinh lực nam giới. mới ở giai đoạn đầu của tình trạng liệt dương, rối loạn cương dương, xuất tinh sớm… Với những nam giới, sử dụng thảo dược này có thể hỗ trợ trị bệnh.

5.Giúp Ổn định chức năng tiêu hóa

Cây cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng trị tiêu chảy và giảm kiết lỵ ở những người mắc phải.

Cỏ sữa lá nhỏ thường dùng để chữa lỵ

6.Tác dụng lợi tiểu

Theo Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết, Cây Thuốc có tác dụng tăng cường quá trình thuốc lợi tiểu. Những loại thuốc này được dùng để chữa trị tình trạng huyết áp cao vì giúp loại bỏ muối dư thừa và lượng nước đi kèm ra khỏi cơ thể, từ đó làm giảm huyết áp. Tác dụng lợi tiểu của Dược liệu này có phụ thuộc vào liều lượng.

7.Tác dụng bảo vệ gan

Dịch chiết xuất từ cỏ sữa lá nhỏ đã được xác định.hoạt động bảo vệ gan cùng với hoạt tính chống oxy hóa của Cacbon tetraclorua (CCl4) là một độc tố gan làm tổn thương tế bào gan. Trong nguyên cứu: Khi chiết xuất E.thymifolia được đưa cho chuột trước khi chữa trị bằng CCl4, người ta chứng minh là nó có hoạt động bảo vệ gan.

Ngoài ra, cỏ sữa lá nhỏ còn Tác dụng hỗ trợ chữa trị xương khớp, chân tay bị tê bì…

Liều dùng, cách dùng

– Liều chữa lỵ trực khuẩn:

Trẻ em: 15 – 20g/ngày và người lớn :100 – 150g

Thường dùng từ 5 – 7 ngày. Dạng thuốc sắc.

– Liều chữa trị đi tiêu phân xanh (trẻ em), phụ nữ băng huyết, tắc tia sữa, mụn nhọt,:

Dùng 40 – 100g/ngày, dạng thuốc sắc.

Một số bài thuốc từ cây cỏ sữa lá nhỏ:

1.Chữa trị kiết lỵ:

Bài 1: Cỏ sữa lá nhỏ 100g, 400ml nước

Đem sắc còn 100ml, uống làm 2 lần một ngày.

Bài 2: Cỏ sữa lá nhỏ 100g, 80g Rau sam.

Đem sắc với 300ml nước còn 150ml, chia 3 lần uống /ngày. Uống 5 – 7 ngày.

Bài 3: Cỏ sữa lá nhỏ 100g, lá Mơ lông 20g, Rau sam 100g. hạt Cau 25g,

Đem sắc các vị trên rồi uống chia 3 lần, ngày uống 1 thang.

2.Chữa trị đại tiện, táo bón ra máu:

Cỏ sữa lá nhỏ 100g, Cỏ nhọ nồi 60g, nước 500ml.

Đem sắc các vị trên đến khi còn 100ml, chia làm 2 lần uống trong ngày. uống 2 – 3 ngày.

3.Chữa trị mụn nhọt ngoài da (vẫn còn nguyên mụn mủ):

Cỏ sữa lá nhỏ một nắm tươi

Đem giã nát và đắp lên mụn mủ trong khoảng 2 giờ. Đắp khoảng 2 lần/ngày.

Hoặc dùng dạng khô: Cỏ sữa lá nhỏ phơi khô rồi nghiền thành bột mịn để trong lọ dùng dần.

Đem hỗn hợp bột mịn đã hòa với nước thoa lên vùng da bị mụn mủ trong chừng 20 phút rồi rửa sạch.

4.Chữa giun sán:

Lá cây Cỏ sữa lá nhỏ.

Đem Giã nát cây và vắt lấy nước cốt cho trẻ uống giúp trị giun sán.

5.Cầm máu:

Cỏ sữa lá nhỏ.

Đem giã nát Cỏ sữa lá nhỏ, đắp lên chỗ vết thương sẽ giúp cầm máu và nhanh lành vết thương.

Giúp chữa Lợi sữa, trị tắc tia sữa:

Cỏ sữa lá nhỏ tươi 100g, 40g.hạt cây Bông gạo

Đem sắc hai vị thuốc trên lấy nước rồi cho gạo vào nấu cháo.

Ăn trong ngày 1 lần, ăn liên tục chừng 5 – 7 ngày.

Những Lưu ý trước khi sử dụng:

– Theo YHCT vì có tính hơi độc nên phụ nữ có thai cần cẩn trọng trong việc sử dụng.

– Nên dùng với liều lượng vừa đủ, không được quá lạm dụng vì sẽ gây kích ứng dạ dày và nôn mửa.

– Khi bị ngộ độc có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa tiêu chảy và gây rối loạn nhịp tim.

– Khi sử dụng cần tránh nhầm lẫn giữa cây Cỏ sữa lá nhỏ và Cỏ sữa lá lớn, mặc dù cả hai đều có công dụng trị bệnh nhưng Cỏ sữa lá lớn nhiều độc tính hơn. Vì vậy cần thận tránh nhầm lẫn việc thu hái và chế biến Cỏ sữa lá nhỏ.

Cây cỏ sữa lá nhỏ mọc nhiều nơi, dễ tìm thấy, có tác dụng chữa trị kiết lị, đau bụng, đại tiện, táo bón ra máu, bảo vệ gan, chống co thắt phế quản, lợi sữa, lợi tiểu. Và nhiều tác dụng khác mà cây này mang lại đối với sức khỏe con người. Tuy nhiên, người dùng không tự ý sử dụng khi không có hướng dẫn, chẩn đoán từ thầy thuốc chuyên môn để có hiệu quả tốt trong chữa trị bệnh./.

DsCKI.Nguyễn Quốc Trung

Nhận xét