Vi khuẩn gram dương là gì? Có nguy hiểm không?

Theo bác sĩ, Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM, Để xác định vi khuẩn gram dương, chúng ta cần hiểu về phương pháp nhuộm gram, một phương pháp truyền thống phân loại vi khuẩn nhanh chóng thành hai nhóm chính: gram dương và gram âm.

Phương pháp này sử dụng thuốc nhuộm màu tím để nhuộm vi khuẩn và sau đó sử dụng dung dịch khử màu. Nếu vi khuẩn giữ màu, được coi là kết quả dương tính (gram dương); ngược lại, nếu không giữ màu, là kết quả âm tính (gram âm).

Vi khuẩn gram dương có lớp peptidoglycan dày giữ lại màu nhuộm, khiến chúng có màu tím khi quan sát dưới kính hiển vi. Trong khi đó, vi khuẩn gram âm có lớp peptidoglycan mỏng hơn, không giữ được màu tím sau bước khử màu, khiến chúng hiển thị màu đỏ hoặc hồng.

Đặc điểm của vi khuẩn gram dương

Vi khuẩn gram dương có những đặc điểm nổi bật sau:

• Tế bào chất của vi khuẩn gram dương được bao bọc bởi màng lipid.
• Có lớp peptidoglycan dày, tạo độ vững chắc cho thành tế bào.
• Chứa axit teichoic và lipoid trong tế bào, hình thành axit lipoteichoic, đóng vai trò nhân tố chelate và hỗ trợ quá trình bám dính.
• Chuỗi peptidoglycan liên kết chéo giữa các tế bào, tạo ra cấu trúc vững chắc nhờ enzyme DD-transpeptidase.
• Khoang chu chất của vi khuẩn gram dương nhỏ hơn nhiều so với vi khuẩn gram âm.
• Một số loại vi khuẩn gram dương có lớp màng nhầy, thường chứa polysaccharide. Chỉ một số loài có roi hoặc tiên mao.

Vi khuẩn gram dương gây bệnh gì?

Các loại vi khuẩn gram dương gây bệnh thường gặp bao gồm:

Cầu khuẩn gram dương

• Staphylococcus aureus: Gây nhiễm trùng da, viêm phổi, viêm nội tâm mạc, viêm khớp nhiễm trùng, viêm tủy xương và áp xe. Cũng có thể gây hội chứng sốc độc tố và hội chứng bỏng da.
• Streptococcus pneumoniae: Gây viêm tai giữa, viêm phổi, viêm xoang và viêm màng não.
• Streptococcus viridans: Bao gồm Strep. mutans (gây sâu răng) và Strep. sanguinis (gây viêm nội tâm mạc bán cấp).
• Streptococcus pyogenes: Gây nhiễm trùng sinh mủ như viêm họng, viêm mô tế bào, chốc lở; cũng có thể gây nhiễm độc tố và nhiễm trùng miễn dịch như viêm cầu thận.
• Enterococci: Thường gặp ở đại tràng, có thể gây nhiễm trùng đường mật và đường tiết niệu.

Trực khuẩn gram dương

• Bacillus anthracis: Gây bệnh than với độc tố gây loét và tạo ra tinh bột đen.
• Bacillus cereus: Gây triệu chứng như buồn nôn, nôn và tiêu chảy sau khi ăn phải thức ăn nhiễm vi khuẩn.
• Corynebacterium diphtheriae: Gây viêm họng giả mạc, viêm cơ tim và rối loạn nhịp tim.
• Listeria monocytogenes: Gây viêm màng não sơ sinh, viêm màng não ở bệnh nhân suy giảm miễn dịch, viêm dạ dày ruột và nhiễm trùng máu.

Vi khuẩn gram dương có nguy hiểm không?

Theo các giảng viên tại Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho hay, Bệnh do vi khuẩn gram âm thường nguy hiểm hơn vi khuẩn gram dương vì màng ngoài của chúng được bọc bởi nang, che phủ các kháng nguyên, làm cho hệ thống miễn dịch khó nhận biết sự xâm lấn.

Lớp màng ngoài của vi khuẩn gram âm còn chứa lipopolysaccharide, nội độc tố gia tăng phản ứng viêm, có thể gây sốc nhiễm khuẩn nguy hiểm.

Vi khuẩn gram dương ít nguy hiểm hơn vì cơ thể dễ nhận biết sự xâm nhập của chúng do không có peptidoglycan. Cơ thể cũng sản xuất lysozyme để tấn công peptidoglycan ở bên ngoài của chúng.

Mặc dù vi khuẩn gram dương ít nguy hiểm hơn, nhưng vẫn có loại gây bệnh nghiêm trọng như viêm nội tâm mạc, viêm màng não, nhiễm trùng huyết, có thể dẫn đến tử vong.

Theo dự án SCOPE, vi khuẩn gram dương chiếm lượng lớn nguyên nhân nhiễm trùng máu và có xu hướng tăng trưởng và kháng thuốc, làm tăng khó khăn trong điều trị.

Tuy nhiên, trong cơ thể còn có vi khuẩn, vi sinh vật hữu ích ở nhiều vùng khác nhau như đường hô hấp, ruột, và âm đạo phụ nữ.

Tổng hợp bởi: https://caodangyduochcm.edu.vn/