Hải sâm: Thần dược từ đại dương

Hải sâm: Thần dược từ đại dương

Món ăn từ biển Hải sâm không chỉ ngon miệng mà còn giàu dinh dưỡng. Người ta đặt cho món này cái tên Hải sâm vì độ bổ dưỡng tương tự như sâm, một loại thảo dược quý từ biển cả. Trong quá khứ, các món như Bào ngư, Hải sâm, Yến sào, Vi cá… được coi là biểu tượng của sự xa xỉ, chỉ dành cho giới quý tộc và hoàng gia. Nhưng hiện nay, chúng đã trở nên phổ biến hơn với mọi người. Hãy khám phá về hải sâm, để hiểu rõ hơn về công dụng và cách sử dụng của nó.

Thông tin về Hải sâm

Theo Bác sĩ, Giảng viên Cao đẳng Dược, Hải sâm thuộc vào một trong 5 lớp của ngành Động vật Da gai (Echinodermata). Đây là loại sinh vật biển thân mềm nhũn, trung bình dài khoảng 20cm. Da của chúng có lông, sần sùi và hơi nhám, với xương nằm ngay dưới da. Thân của hải sâm có cấu trúc dày dặn, hình ống với nhiều u, bướu sần sùi, khiến chúng trông giống như một con đỉa.

Vì vậy, nhiều người còn gọi hải sâm là “đỉa biển”. Hải sâm không có phân đầu đuôi rõ ràng. Ở phần trung tâm có một lỗ nhỏ, đó là miệng của hải sâm. Quanh miệng có từ 8 đến 30 chân hình ống giống xúc tu, giúp chúng nắm bắt và đưa thức ăn vào miệng. Phần đuôi của hải sâm là hậu môn.

Hải sâm thân mềm

Hải sâm sinh sản theo hình thức hữu tính, trứng được phát tán vào môi trường nước biển và sau đó được thụ tinh bởi tinh trùng. Mùa sinh sản của hải sâm kéo dài từ tháng 1 đến tháng 8. Mức độ sinh sản có thể đạt từ 1 triệu đến 1,9 triệu trứng mỗi lần sinh sản.

Khi đối mặt với kẻ thù nguy hiểm, một số loài hải sâm sẽ tiết ra chất nhầy để tạo bẫy. Một số loài khác có thể tự chia tách cơ thể để tự bảo vệ. Chúng cũng có thể phát tán phần phủ tạng từ hậu môn để làm mất phương hướng cho kẻ săn mồi. Sau đó, các phần bị mất này sẽ tái tạo lại.

Trên toàn thế giới, đã được phát hiện hơn 1400 loài hải sâm khác nhau. Riêng tại Việt Nam, có khoảng 50 loài hải sâm phân bố dọc theo bờ biển, trong đó có tới 40 loài được sử dụng làm thuốc hoặc thực phẩm.

Nơi phân bố

Hải sâm thường sống ưa thích ở đáy biển, hoặc ẩn nấp trong bùn, trên các bờ đá, rạn san hô, dưới đáy biển và trên cát bùn. Chúng thường ăn các loại phù du, vụn hữu cơ, tảo nhỏ, trùng lỗ và trùng phóng xạ.

Hải sâm sống dưới đáy biển

Phân bố của hải sâm lan rộng trên hầu hết các đại dương, nhưng chúng tập trung nhiều nhất ở các vùng biển của Nhật Bản, Trung Quốc, Đài Loan, Việt Nam, Philippines và Indonesia.

Ở Việt Nam, chúng thường tập trung dọc theo các bờ biển của Ninh Thuận, Bình Thuận, Khánh Hòa, và Phú Yên. Các loại hải sâm có giá trị kinh tế và là nguồn thực phẩm phong phú nhất thường được khai thác ở Việt Nam bao gồm: hải sâm trắng, hải sâm dừa, hải sâm đen, hải sâm vú và hải sâm mít.

Khai thác, chế biến

Việc thu bắt hải sâm nên được tiến hành trước mùa mưa. Lý do là vào thời điểm này, mùn nước biển thường phân tầng, với nhiệt độ ở phần đáy biển tăng cao. Hải sâm, một loài động vật thấp bé, không chịu nhiệt độ cao tốt. Khi môi trường sống trở nên nóng hơn, chúng có thể chết nhanh chóng hoặc chất lượng của chúng bị giảm.

Hải sâm sau khi được thu bắt thường được phơi hoặc sấy khô để sử dụng làm thuốc hoặc thực phẩm. Để bảo quản chúng tốt, cần đặt trong môi trường khô ráo, đặt trong hộp kín và tránh tiếp xúc với độ ẩm hoặc sự xâm nhập của côn trùng gây hại.

Thành phần dinh dưỡng

Hải sâm là một nguồn tài nguyên giàu chất dinh dưỡng, bao gồm protein, kẽm, đồng, iod, crom, sắt, và các hoạt chất như Holothurin B và Testosterol. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong 100g hải sâm chứa đến 75,6g protein, một lượng cao hơn nhiều so với thịt heo và thịt bò.

Hải sâm cũng chứa một số lượng lớn axit amin như lysine, proline, arginine, histadine, acid glutamic, thionine, leucine, isoleucine, acid aspartic và tyrosine.

Ngoài ra, hải sâm cũng cung cấp nhiều vi lượng như photpho, đồng, sắt, mangan, kẽm, và đặc biệt là selenium (Se), một chất có khả năng giải độc các kim loại nặng như chì và thủy ngân, giúp đào thải chúng qua đường niệu.

Trong hải sâm cũng chứa nhiều loại vitamin như B1, B2, B12 và C, cùng với một hàm lượng cao các nội tiết tố như testosterone và progesterone. Các chất sinh học khác trong hải sâm bao gồm lectin và saponin glucoside, trong đó có hai loại saponin là Rg (có tác dụng hưng phấn thần kinh, chống mệt mỏi và tăng cường thể lực) và Rh (có tác dụng ức chế tế bào ung thư).

Hải sâm giàu chất dinh dưỡng

Công dụng

  • Tính chất chống ung thư

Giảng viên tại Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho hay, Trong các thử nghiệm ống nghiệm, hải sâm đã được phát hiện có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư ở các bộ phận như vú, tuyến tiền liệt, gan và da. Một loại triterpen gọi là DS-echinoside A, có nguồn gốc từ hải sâm, đã được chứng minh là giảm sự phát triển và lan truyền của tế bào ung thư gan ở con người.

  • Tính kháng khuẩn

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chiết xuất từ hải sâm đen có khả năng ức chế sự phát triển của các vi khuẩn như E. coli, S. aureus và S. typhi, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng máu. Nó cũng có khả năng chống lại Candida albicans, đặc biệt là đối với những người có hệ miễn dịch suy giảm.

  • Hiệu quả đối với gan và tim mạch

Trong một nghiên cứu trên chuột, việc cung cấp chiết xuất hải sâm trắng cho những con chuột bị tăng huyết áp đã dẫn đến giảm đáng kể áp huyết. Một nghiên cứu trên chuột non đã chứng minh rằng chế độ ăn giàu hải sâm giảm đáng kể tổng lượng cholesterol, lipoprotein mật độ thấp và triglyceride. Chuột bị tổn thương gan và thận khi ăn chiết xuất hải sâm đen cũng đã cho thấy sự giảm đáng kể trong tổn thương gan, cùng với cải thiện chức năng gan và thận.

  • Công dụng của Hải sâm

Hải sâm được biết đến với vị thuốc ấm mạnh mẽ và vị mặn ngọt, không độc, có nhiều công dụng quý giá như bổ thận tráng dương, bổ tủy, giảm hỏa, hỗ trợ điều hòa tiểu tiện thuận lợi, làm tiêu đờm và dãi ứ đọng trong cơ thể, nhuận trị các vùng khô ráo và vón cứng, chữa trị tình trạng hư nhược cơ thể gầy còm và có tính sát trùng trong việc điều trị các chứng lở loét. Chính vì những tính chất này, hải sâm thực sự xứng đáng với cái tên “Sâm của biển”.

Tổng hợp bởi: https://caodangyduochcm.edu.vn/

Nhận xét

Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur TP Hồ Chí Minh

Cơ sở Quận Bình Tân: 913/3 Quốc lộ 1A, Phường An Lạc, Quận Bình Tân, TPHCM. Điện thoại: 0788.913.913 - 0886.355.355

Cơ sở Bình Thạnh: 37/3 Ngô Tất Tố, phường 21, quận Bình Thạnh, TPHCM. Tư vấn: 028.6295.6295 - 09.6295.6295

SHARE