Thuốc Acetylcystein: Công dụng, liều dùng và tác dụng phụ như thế nào?

Acetylcystein là loại thuốc làm tiêu chất nhầy trong bệnh tiết chất nhầy bất thường, bệnh nhầy nhớt… Cần tìm hiểu kỹ công dụng, liều dùng và những tác dụng phụ trước khi sử dụng.

• Thuốc ACC-200® có tác dụng gì và cách sử dụng như thế nào?
• Dược sĩ Pasteur tư vấn những lưu ý khi bổ sung Omega-6
• Dược sĩ cần biết phân biệt thuốc gốc và thuốc biệt dược

Thuốc Acetylcystein: Công dụng, liều dùng và tác dụng phụ như thế nào?

Công dụng/Chỉ định của thuốc Acetylcystein

Dược sĩ Nam Anh, giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, Acetylcystein là loại thuốc được dùng để làm tiêu chất nhầy trong bệnh tiết chất nhầy bất thường, bệnh nhầy nhớt hay trong những bệnh lý có đờm nhầy đặc quánh như trong viêm phế quản cấp và mạn tính.

Acetylcystein được sử dụng như một chất giải độc trong điều trị ngộ độc paracetamol.

Liều dùng

Thuốc Acetylcystein được bào chế dưới nhiều dạng khác nhau, liều dùng của mỗi dạng là khác nhau, cụ thể như sau:

• Dạng uống: viên nén Acetylcystein 200mg hoặc dạng gói bột Acetylcystein 100mg và Acetylcystein 200mg: đối với người lớn và trẻ em từ 6 tuổi trở lên uống 3 lần/ngày, mỗi lần 200mg. Trẻ em dưới 6 tuổi uống 2 lần/ngày, mỗi lần 100mg.
• Thuốc nhỏ mắt 5%: dùng với người bệnh bị khô mắt có tiết chất nhầy bất thường, nhỏ 3 – 4 lần/ngày, mỗi lần 1 – 2 giọt.
• Dạng khí dung: để nhỏ trực tiếp vào khí quản. Mỗi lần nhỏ 1 – 2 ml dung dịch 10% (100 mg/ml) hoặc 20% (200 mg/ml), 3 – 4 lần/ngày.
• Thuốc tiêm: dung dịch 200 mg/ml, tiêm theo chỉ định của bác sĩ.

Lưu ý bảo quản thuốc ở những nơi khô ráo, thoáng mát, nhiệt độ <30 độ C, tránh ánh nắng trực tiếp và để xa tầm tay trẻ em.

Nếu gặp những triệu chứng bất thường trong quá trình sử dụng thuốc thì nên ngừng sử dụng và báo cho bác sĩ biết.

Chống chỉ định của thuốc

Dược sĩ, giảng viên văn bằng 2 Cao đẳng Dược TPHCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, thuốc Acetylcystein chống chỉ định với những bệnh nhân: Quá mẫn với acetylcystein hay bất cứ thành phần nào của thuốc; Những người bệnh hen hay có tiền sử co thắt phế quản; Trẻ em dưới 2 tuổi.

Những thận trọng khi sử dụng thuốc Acetylcystein

Các bác sĩ khuyến cáo, phải giám sát chặt chẽ người bệnh có nguy cơ phát hen nếu dùng acetylcystein cho người có tiền sử dị ứng; nếu có co thắt phế quản, phải dùng thuốc phun mù giãn phế quản như salbutamol (thuốc beta – 2 adrenergic chọn lọc, tác dụng ngắn) hoặc ipratropium (thuốc kháng muscarin ) và phải ngừng acetylcystein ngay.

Khi sử dụng thuốc acetylcystein, có thể xuất hiện nhiều đờm loãng ở phế quản, cần phải hút để lấy ra nếu người bệnh giảm khả năng ho.

Đối với những phụ nữ có thai:  Điều trị quá liều paracetamol bằng acetylcystein ở người mang thai có hiệu quả và an toàn, và có khả năng ngăn chặn được độc tính cho gan ở thai nhi cũng như ở người mẹ.

Thuốc dùng an toàn cho người cho con bú.

Thận trọng khi lái xe và vận hành máy móc do thuốc có thể gây ra tác dụng phụ nhức đầu, buồn ngủ, ù tai (ít gặp)

Tương tác thuốc:

Dược sĩ, giảng viên liên thông Cao đẳng Dược TPHCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, Acetylcystein là một chất khử nên không phù hợp với các chất oxy – hóa.

Không được dùng đồng thời các thuốc ho khác hoặc bất cứ thuốc nào làm giảm bài tiết phế quản trong thời gian điều trị bằng acetylcystein.

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi sử dụng thuốc

Những tác dụng phụ không mong muốn.

Một số tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng thuốc acetylcystein là buồn nôn, nôn.

Những tác dụng phụ ít gặp khác như: Buồn ngủ, nhức đầu, ù tai. Viêm miệng, chảy nước mũi nhiều. Phát ban, mày đay.

Tác dụng phụ hiếm gặp: Co thắt phế quản kèm phản ứng dạng phản vệ toàn thân. Sốt, rét run.

Cách xử trí khi gặp những tác dụng phụ như sau:

– Dùng dung dịch acetylcystein pha loãng có thể giảm khả năng gây nôn nhiều do thuốc.

– Phải điều trị ngay phản ứng phản vệ bằng tiêm dưới da adrenalin (0,3 – 0,5 ml dung dịch 1/1000 ) thở oxy 100%, đặt nội khí quản nếu cần, truyền dịch tĩnh mạch để tăng thể tích huyết tương, hít thuốc chủ vận beta – adrenergic nếu co thắt phế quản, tiêm tĩnh mạch 500 mg hydrocortison hoặc 125 mg methylprednisolon.

– Có thể ức chế phản ứng quá mẫn với acetylcystein bao gồm phát hồng ban toàn thân, ngứa, buồn nôn, nôn, chóng mặt bằng cách dùng kháng histamin trước.

Trên đây là một số thông tin tham khảo về thuốc acetylcystein, tuyệt đối không tự ý sử dụng mà cần có chỉ dẫn của bác sĩ trước khi dùng.

Caodangyduochcm.edu.vn tổng hợp.