Thuốc paracetamol: công dụng, liều dùng và tác dụng phụ

Thuốc Paracetamon là loại thuốc điều trị các triệu chứng như đau đầu, cảm sốt, đau lưng, đau răng… Cùng tìm hiểu công dụng, liều dùng và tác dụng phụ cụ thể của thuốc Paracetamol.

• Công dụng, liều dùng và tác dụng phụ của thuốc Decolgen
• Thuốc Arcoxia 60mg: Công dụng, liều dùng và tác dụng phụ thế nào?
• Thuốc Betaderm neomycin có tác dụng gì và liều dùng như thế nào?

Thuốc paracetamol: công dụng, liều dùng và tác dụng phụ

Thông tin về thuốc Paracetamol

Phân nhóm: thuốc giảm đau (không có chất gây nghiện) & hạ sốt

Tên hoạt chất: Paracetamol

Thương hiệu: Panadol®, Efferalgan Codein®, Efferalgan Paracetamol®, Efferalgan®, Efferalgan Vitamin C®, Tatanol® và Hapacol®.

Công dụng của thuốc paracetamol

Dược sĩ Nam Anh, giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, Paracetamol (acetaminophen) là hoạt chất giúp giảm đau và hạ sốt.

Paracetamol là loại thuốc được sử dụng để điều trị các triệu chứng như đau đầu, đau cơ, đau khớp, đau lưng, đau răng, cảm sốt.v.v… Thuốc paracetamol có tác dụng giảm đau ở người bị viêm khớp nhẹ, nhưng không có tác dụng đối với viêm nặng hơn (viêm sưng khớp cơ). Hàm lượng thông thường sử dụng là paracetamol 500mg.

Liều dùng của thuốc paracetamol như thế nào?

Những thông tin về liều dùng của thuốc paracetamol sau đây không thay thế cho lời khuyên của bác sĩ, hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định sử dụng thuốc.

Paracetamol có những dạng dùng và hàm lượng phổ biến như sau:

• Viên nén, dạng uống: 325mg, 500mg.
• Gel, dạng uống: 500mg.
• Dung dịch, dạng uống: 160 mg/5 ml (120ml, 473ml); 500 mg/5 ml (240ml).
• Siro, dạng uống: biệt dược Triaminic® cho trẻ nhỏ dùng giảm đau hạ sốt: 160 mg/5ml (118ml).

Liều dùng thông thường của thuốc Paracetamol như sau:

Liều hạ sốt cho người lớn:

• Liều chung: 325-650mg mỗi 4-6 giờ hoặc 1000mg mỗi 6-8 giờ uống hoặc đặt hậu môn.
• Viên nén paracetamol 500mg: 2 viên 500mg uống mỗi 4-6 giờ.

Liều giảm đau cho người lớn:

• Liều chung: 325-650mg mỗi 4-6 giờ hoặc 500mg mỗi 6-8 giờ uống hoặc đặt hậu môn.
• Viên nén paracetamol 500mg: 1 viên  uống mỗi 4-6 giờ.

Liều hạ sốt và giảm đau cho trẻ em:

+ Giảm đau: Dạng uống hoặc đặt hậu môn:

• Đối với trẻ 1 tháng tuổi trở xuống: 10-15 mg/kg/liều mỗi 4-6 giờ nếu cần.
• Trên 1 tháng đến 12 tuổi: 10-15 mg/kg/liều mỗi 4-6 giờ khi cần thiết (tối đa: 5 liều trong 24 giờ)

+ Sốt:

• Đối với trẻ 4 tháng đến 9 tuổi: Liều khởi đầu: 30 mg/kg (Theo nghiên cứu, liều lượng này có hiệu quả hơn trong việc giảm sốt so với liều duy trì 15 mg/kg và không có sự khác biệt về độ dung nạp lâm sàng.)
• Đối với trẻ 12 tuổi trở lên: 325-650mg mỗi 4-6 giờ hoặc 1000mg trong 6-8 giờ.

Thời điểm phát huy tác dụng: Tác dụng giảm đau của paracetamol có hiệu quả trong 30-60 phút khi thuốc. Ảnh hưởng của thuốc kéo dài trong 3-4 giờ.

Cảnh báo:

Các bác sĩ khuyến cáo không được sử dụng paracetamol với liều vượt mức khuyến cáo. Nếu sử dụng quá liều có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng.

Liều dùng tối đa của paracetamol cho người lớn là 4g (4000mg) mỗi ngày. Trong trường hợp bạn đang sử dụng đồ uống có cồn mỗi ngày thì liều tối đa khuyến cáo là 2g/ngày và hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc.

Hãy cho bác sĩ biết trước khi sử dụng thuốc nếu như bạn bị bệnh gan hoặc có tiền sử nghiện rượu.

Dược sĩ, giảng viên liên thông Cao đẳng Dược TPHCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur lưu ý, tuyệt đối không sử dụng bất cứ loại thuốc không kê toa nào khác để trị ho, cảm lạnh, dị ứng hoặc thuốc giảm đau mà không có chỉ định của bác sĩ. Hoạt chất paracetamol có trong nhiều loại thuốc biệt dược mà bạn không biết, chính vì vậy nếu sử dụng một số thuốc cùng nhau, bạn có thể vô tình sử dụng quá liều paracetamol. Do đó hãy đọc nhãn của bất kỳ loại thuốc khác mà bạn đang sử dụng để xem nó có chứa paracetamol, Acetaminophen hay APAP không. Lưu ý tránh uống rượu trong khi dùng thuốc này, bởi rượu có thể làm tăng nguy cơ bị tổn thương gan trong khi dùng thuốc paracetamol.

Lưu ý trước khi sử dụng thuốc paracetamol:

Bạn lưu ý không sử dụng thuốc paracetamol nếu như bạn bị dị ứng với acetaminophen hoặc paracetamol.

Hãy hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ nếu như bạn đang mắc các vấn đề sau:

• Bệnh gan;
• Tiền sử nghiện rượu.
• Đang mang thai hoặc cho con bú.

Không sử dụng paracetamol khi không có chỉ định của bác sĩ nếu như bạn đang cho con bú.

Cách sử dụng thuốc paracetamol

Cách sử dụng thuốc paracetamol như thế nào?

Sử dụng thuốc paracetamol theo đúng hướng dẫn sử dụng thuốc hoặc theo chỉ định của bác sĩ.

Nếu muốn điều trị cho trẻ, hãy sử dụng dạng paracetamol dành cho trẻ em. Cẩn thận làm theo hướng dẫn định lượng trên nhãn thuốc. Không được dùng thuốc cho trẻ dưới 2 tuổi nếu như không có  chỉ định của bác sĩ.

Nếu sử dụng paracetamol dạng lỏng, hãy đo lường lượng thuốc với muỗng hoặc dụng cụ đo liều chuyên dụng. Nếu bạn không có dụng cụ đo liều, hãy hỏi dược sỹ. Bạn có thể phải lắc chất lỏng trước mỗi lần sử dụng và làm theo hướng dẫn trên nhãn thuốc.

Đối với thuốc paravetamol dạng viên nén nhai, lưu ý phải nhai kỹ viên thuốc trước khi nuốt.

Đảm bảo tay bạn khô khi cầm viên thuốc paracetamol dạng tan rã. Đặt viên thuốc trên lưỡi và nó sẽ bắt đầu tan ngay. Lưu ý không nuốt toàn bộ viên, để thuốc hòa tan trong miệng mà không nhai.

Để sử dụng paracetamol dạng sủi bọt, bạn hãy hoà tan một gói thuốc trong ít nhất 118ml nước. Khuấy hỗn hợp này và uống hết ngay. Để đảm bảo bạn uống đủ liều, hãy thêm một ít nước vào ly thuốc bạn vừa uống xong, khuấy nhẹ nhàng và uống ngay.

Không uống paracetamol dạng thuốc đặt hậu môn. Thuốc chỉ dùng cho trực tràng. Bạn nên rửa tay trước và sau khi đặt viên thuốc vào hậu môn.

Hãy cố gắng làm rỗng ruột và bàng quang ngay trước khi sử dụng thuốc đặt hậu môn paracetamol. Tháo vỏ bọc bên ngoài thuốc trước khi đặt, tránh cầm viên thuốc đặt trên tay của bạn quá lâu nếu không thuốc sẽ tan ra trên tay.

Để có kết quả tốt nhất, bạn nằm xuống và chèn đầu thuốc vào hậu môn. Giữ viên thuốc ngủ trong vài phút. Thuốc sẽ tan nhanh chóng sau khi chèn vào hậu môn và bạn sẽ cảm thấy ít hoặc không có cảm giác khó chịu khi giữ nó. Bạn nên tránh đi vệ sinh hoặc đi tắm sau khi dùng thuốc.

Ngừng dùng thuốc paracetamol và đến gặp bác sĩ nếu:

• Bạn vẫn bị đau sau 7 ngày sử dụng (hoặc 5 ngày nếu điều trị cho trẻ);
• Bạn vẫn bị sốt sau 3 ngày sử dụng;
• Bạn bị nổi ban da, đau đầu liên tục, đỏ hoặc sưng;
• Các triệu chứng của bạn trở nên tồi tệ hơn hoặc/nếu bạn có bất kỳ triệu chứng mới.
• Xét nghiệm glucose trong nước tiểu có thể cho kết quả sai trong khi bạn dùng paracetamol. Nói chuyện với bác sĩ nếu bạn bị tiểu đường và nhận thấy có sự thay đổi về lượng đường trong quá trình điều trị.

Tác dụng phụ của thuốc paracetamol

Dược sĩ, giảng viên văn bằng 2 Cao đẳng Dược TPHCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur, sử dụng thuốc paracetamol bạn có thể gặp phải những phản ứng dị ứng với paracetamol: phát ban; khó thở; sưng mặt, môi, lưỡi, hoặc họng. Nếu có những dấu hiệu này, hãy gọi cấp cứu 115 hoặc đến trạm y tế gần nhất.

Ngưng sử dụng thuốc và đến gặp bác sĩ ngay nếu bạn có những tác dụng phụ nghiêm trọng như:

• Nước tiểu sậm màu, phân có màu đất sét;
• Sốt nhẹ kèm buồn nôn, đau dạ dày và ăn mất ngon;
• Bệnh vàng da (bao gồm triệu chứng vàng da hoặc vàng lòng trắng mắt).

Trên đây là một số thông tin tham khảo về thuốc paracetamol, hãy hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ để biết thêm thông tin về thuốc. Đọc kỹ tờ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng thuốc.

Caodangyduochcm.edu.vn tổng hợp.